Ptaki Zbiornika Dobczyckiego

Udostępnij:

Zbiornik Dobczycki zachwyca bogactwem ptaków. Występuje tu aż 241 gatunków. Brak podobnych akwenów wodnych w promieniu wielu dziesiątków kilometrów powoduje, że ptaki, szczególnie wodno-błotne, wybierają ten obszar na miejsce lęgów oraz odpoczynku podczas wędrówek.

Różnorodność gatunkowa ptaków na Zbiorniku Dobczyckim zmienia się w ciągu roku. Szczególnie bogate w gatunki są miesiące, w których odbywa się ich migracja, tj. marzec – maj oraz lipiec – październik.

Czerwiec, podczas którego odbywają się lęgi, jest nieco uboższy. Na zbiorniku jest wówczas mało miejsc dogodnych do gniazdowania, ponieważ poziom wody w tym miesiącu jest stosunkowo wysoki.  

Największe wahania liczebności gatunków występują w zimie. Podczas zlodzenia tafli jeziora, występuje niewiele ptaków wodno-błotnych, a nawet może ich nie być wcale.

Średnio najwięcej osobników możemy obserwować późną jesienią, kiedy to kaczki, mewy, perkozy i kormorany koncentrują się w duże stada. Notuje się wówczas skupienia ptaków powyżej 4000 osobników.

Po zamarznięciu całości zbiornika, z reguły w grudniu i styczniu, ptaki wodne przenoszą się poniżej zapory, gdzie występuje woda bieżąca przez całą zimę. Na zbiorniku i w jego sąsiedztwie występują wówczas prawie wyłącznie ptaki zimujące w zakrzaczeniach, zadrzewieniach oraz na polach uprawnych.

Gatunki ptaków

  • Ptak z długą szyją pływający w wodzie.

    To grupy ptaków nurkujących, głównie rybożernych, które znalazły dogodne środowisko do żerowania na Zbiorniku Dobczyckim z uwagi na jego dużą głębokość. Liczne grupy można spotkać późną jesienią, kormorana czarnego i perkoza dwuczubego do kilkuset osobników, czy nurów czarnoszyich do kilkudziesięciu ptaków. 

  • Ptak lecący nad taflą wody.

    To grupa ptaków ściśle związanych ze środowiskiem wodnym. Należą do niej łabędzie, gęsi i kaczki. Najliczniej na Zbiorniku występują podczas przelotów wiosennych oraz jesiennych, a także podczas łagodnych zim, kiedy tafla pozostaje wolna od lodu. Spotyka się wówczas koncentracje do kilku tysięcy osobników, głównie kaczek – krzyżówki, cyraneczki, czy nurogęsi, a także łabędzi niemych. Od kilku lat na Zbiorniku Dobczyckim można zaobserwować barwne gęsiówki egipskie, które są gatunkiem obcym dla fauny Polski. 

  • Ptak w locie z szeroko rozprostowanymi skrzydłami.

    Nad Zbiornikiem lub w jego pobliżu lęgi odbywają: bocian biały, bocian czarny, czapla siwa i bączek. Długie nogi i dzioby przedstawicieli tej grupy ptaków to przystosowanie do brodzenia w wodzie i zdobywania w niej pokarmu. 

  • Ptak stojący wśród zarośli.

    Żurawie kojarzą się raczej z bagiennymi obszarami północnej Polski. Jednak od kilku lat można je spotkać nad Zbiornikiem Dobczyckim. Prawdopodobnie odbywają tu także lęgi. Pozostali przedstawiciele żurawiowatych – rodzina chruścieli – kokoszka, wodnik, czy kropiatka, to mieszkańcy trzcinowisk i gęstych zarośli, których na co dzień trudniej zobaczyć, a łatwiej usłyszeć ich charakterystyczne głosy. 

  • Ptak w locie.

    Ze względu na brak wysp na Zbiorniku, mewy oraz rybitwy nie znajdują tu z reguły  odpowiedniego miejsca do założenia lęgów. Natomiast podczas wędrówek  spotkać można wielu przedstawicieli tej grupy ptaków, żerujących lub odpoczywających na tafli wody.
     

  • Ptak stojący na błotnistym podłożu.

    Występują szczególnie licznie, gdy poziom piętrzenia Zbiornika jest niski i odsłaniają się błotniste brzegi. Przystosowane są do zdobywania pokarmu wydobywając go z miękkiego podłoża długimi dziobami. Kilka gatunków siewkowych odbywa lęgi nad Zbiornikiem Dobczyckim: brodziec piskliwy, krwawodziób, czajka, sieweczka rzeczna, czy kszyk. 

  • Ptak siedzący na gałęzi.

    Nad Zbiornikiem można spotkać trzech przedstawicieli barwnej rodziny kraskowatych: zimorodka, żołnę i dudka. Spośród nich zimorodek jest najbardziej związany ze środowiskiem wodnym – żywi się rybami i bezkręgowcami, za którymi nurkuje niczym pocisk. Gnieździ się w norach, które kopie w stromych brzegach i skarpach.